Zasady rachunkowości – zbiór obowiązujących reguł, procedur i norm, które są stosowane w praktyce, aby dostarczane informacje o sytuacji majątkowej przedsiębiorstwa, jego działalności gospodarczej i osiąganych wynikach finansowych były pełne, jasne, rzetelne i użyteczne. Część z tych zasad polski prawodawca zawarł w I rozdziale ustawy o rachunkowości z dnia 29 września 1994 roku.
Sprawozdanie finansowe
Sprawozdanie finansowe – wyniki finansowe przedsiębiorstwa przedstawione zgodnie z zasadami rachunkowości. Sporządza się je na koniec roku obrachunkowego (dzień bilansowy) lub inny dzień zamknięcia ksiąg wynikający z przepisów prawa podatkowego. Sprawozdania finansowe sporządza się w języku polskim oraz w walucie polskiej.
Zasada wiernego obrazu
Zasada wyższości treści nad formą (wiernego obrazu) – jedna z zasad rachunkowości zobowiązująca jednostki gospodarcze do wykazywania w księgach rachunkowych operacji gospodarczych zgodnie z ich treścią i rzeczywistością ekonomiczną tak, aby sprawozdanie finansowe zapewniało rzetelne i realistyczne przedstawienie sytuacji majątkowej i finansowej, wyniku finansowego oraz rentowności jednostki.
Do zasady wiernego obrazu odnosi się art. 7 ust. 2 ustawy o rachunkowości:
Zasady (polityka) rachunkowości
Zasady (polityka) rachunkowości – według ustawy o rachunkowości z dnia 29 września 1994 r. – wybrane i stosowane przez jednostkę rozwiązania dopuszczone ustawą, w tym także określone w MSR, zapewniające wymaganą jakość sprawozdań finansowych.
Ustawa o rachunkowości określa je w art. 10.
Zasada ciągłości
Zasada ciągłości (ang. consistency principle) – jedna z nadrzędnych zasad rachunkowości, która nakazuje przyjęte w przedsiębiorstwie zasady (politykę) rachunkowości stosować w sposób ciągły. Zasada ta zapewnia porównywalność informacji zawartych w sprawozdaniach finansowych za kolejne lata obrotowe. Zgodnie z nią bilans otwarcia kolejnego roku obrotowego musi być identyczny z bilansem zamknięcia roku poprzedniego. Pod pewnymi warunkami możliwe jest jednak odstępstwo od tej zasady.
Ustawa o rachunkowości z dnia 29 września 1994 r. formułuje tę zasadę w art. 5 ust. 1:
Zasada kontynuacji działania
Zasada kontynuacji działania (ang. going concern principle, going concern assumption) – nadrzędna zasada rachunkowości, zgodnie z którą zakłada się, że jednostka gospodarcza będzie kontynuowała swoją działalność w dającej się przewidzieć przyszłości oraz w niezmienionym istotnie zakresie. Przyjęcie założenia kontynuacji działalności przy sporządzeniu sprawozdania finansowego nie może być sprzeczne ze stanem faktycznym lub prawnym.
Ustawa o rachunkowości z dnia 29 września 1994 r. formułuje tę zasadę w art. 5 ust. 2:
Zasada memoriałowa
Zasada memoriałowa (ang. accrual basis) – zasada w rachunkowości polegająca na ujęciu w księgach rachunkowych oraz sprawozdaniu finansowym ogółu operacji gospodarczych dotyczących danego okresu. W księgach rachunkowych jednostki należy ująć wszystkie osiągnięte przychody i obciążające ją koszty dotyczące danego roku obrotowego, niezależnie od terminu ich spłaty.
Ustawa o rachunkowości z dnia 29 września 1994 r. formułuje tę zasadę w art. 6 ust. 1: